Wątroba pełni w organizmie wiele ważnych funkcji: oczyszcza z toksyn; magazynuje witaminy A, D, E. K oraz żelazo; pomaga przyswajać tłuszcz; reguluje poziom cholesterolu. Gdy przestaje pracować prawidłowo, odbija się to na całym organizmie. Dlatego tak ważne jest, aby cały czas utrzymywać ją w dobrym stanie, a kiedy zachoruje- szybko ją zregenerować.
Jak rozpoznać, że wątroba choruje?
Choroby wątroby są różne, dają więc różnorodne objawy. Istnieją jednak pewne ogólne symptomy, które pozwalają rozpoznać, że z naszą wątrobą nie jest w porządku. Możesz podejrzewać, że wątroba choruje, gdy:
- odczuwasz ciągłe zmęczenie;
- masz skłonność do siniaków;
- na twojej skórze pojawiają się plamy i przebarwienia;
- masz tendencje do wzdęć;
- odczuwasz „ból wątroby” (prawy, górny róg brzucha);
- cierpisz na alergie, wysypki, stany zapalne;
- masz osłabioną odporność;
- nie tolerujesz tłustych pokarmów;
- masz nawracające bóle głowy;
- wykryto u ciebie problemy z gospodarką cukrową;
- masz nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych;
- usg brzucha wskazuje powiększenie wątroby lub jej stłuszczenie.
Choroby wątroby
Do najczęstszych chorób wątroby zaliczamy: stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby, marskość wątroby, cholestazę. Oprócz nich występują również zespół dubina-johnsona, hemochromatoza, czy choroba Wilsona.
Stłuszczenie wątroby
Stłuszczenie wątroby to choroba, w trakcie której dochodzi do odkładania kropelek tłuszczu w obrębie hepatocytów. Zazwyczaj odkładają się w nich trójglicerydy, choć mogą również odkładać się pochodne sfingozyny, estry cholesterolu, czy fosfatydy. Winę za stłuszczenie wątroby ponosi w głównej mierze alkohol i jego nadużywanie. Ma wówczas miejsce alkoholowe uszkodzenie wątroby. Jednak do stłuszczenia wątroby może doprowadzić również cukrzyca lub insulinooporność, jak również wirusy, leki, toksyny lub choroby o podłożu genetycznym. Także niewłaściwa dieta, czyli spożywanie zbyt dużych ilości glukozy, fruktozy, czy też niedobór choliny w pożywieniu, mogą prowadzić do niealkoholowego stłuszczenia wątroby. W większości przypadków choroba ta ma łagodny przebieg, jednak u 15-20 % przypadków może przejść w niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, a następnie doprowadzić do marskości wątroby.
Marskość wątroby
Marskość wątroby to choroba, w której komórki gwiaździste są nadmiernie stymulowane przez czynnik chorobotwórczy (np. alkohol). Doprowadza to do zbyt dużego włóknienia tkanki. W związku z tym hepatocyt (komórka wątrobowa) traci kontakt z najbliższym naczyniem krwionośnym lub kanalikiem żółciowym i obumiera. Postępująca utrata czynnego miąższu wątroby prowadzi w końcu do tego, że przestaje ona pełnić swoje podstawowe funkcje. Jeśli w porę nie zahamuje się włóknienia wątroby, wówczas dochodzi do śmierci pacjenta.
Zapalenie wątroby to grupa chorób wątroby, które łączy stan zapalny tego narządu. Występuje przy nich zazwyczaj: gorączka, powiększenie wątroby, ból odczuwany pod prawym łukiem żebrowym, żółtaczka. Mogą pojawić się również takie objawy jak nudności, wymioty, zmęczenie, czy apatia. Przyczyną zapalenia wątroby mogą być zarówno czynniki autoimmunologiczne, wirusowe, bakteryjne, jak i toksyczne spowodowane np. przez alkohol.
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby jest stanem, w którym organizm produkuje przeciwciała przeciw własnym komórkom wątrobowym. Etiologia tego procesu jest nieznana. Ten rodzaj zapalenia częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Charakterystyczne dla niego jest zwiększone stężenie gammaglobulin w osoczu.
Wirusowe zapalenie wątroby jest wywołane przez różnego rodzaju wirusy: A (HAV), B (HBV), C (HCV), D (HDV), E (HEV), jak również przez wirus TTV. Wirusem HAV i HEV można zarazić się drogą pokarmową. Do zakażenia wirusem HBV, podobnie jak HCV, dochodzi najczęściej w trakcie zabiegów medycznych, podczas których przerwana zostaje ciągłość tkanek. Można się nimi zarazić również podczas stosunku seksualnego. Za wirusowe zapalenie wątroby typu D, odpowiada wirus HDV, który jest określany jako wirus ułomny, albowiem może namnażać się tylko w obecności wirusa HBV. Aby potwierdzić zakażenie wymienionymi wyżej wirusami, należy wykonać badanie krwi w kierunku markerów wirusowego zapalenia wątroby.
Alkoholowe zapalenie jest spowodowane przez nadmierne uszkodzenia, jakie alkohol powoduje w komórkach wątrobowych. Charakteryzuje się zmianami martwiczo-zapalnymi. Aby rozpoznać ten rodzaj zapalenia, wykonuje się biopsję wątroby.
Cholestaza ciążowa to schorzenie wątroby, które pojawia się tylko w trakcie ciąży i znika po urodzeniu dziecka. Typowym jej objawem jest uporczywe swędzenie skóry, które pojawia się najczęściej w III trymestrze ciąży. Obserwuje się, że nasilenie świądu następuje zwykle w godzinach nocnych, co powoduje istotne zakłócenia snu. U 10 % kobiet występuje żółtaczka. Cholestazę potwierdzają wyniki badania krwi, w których występuje podwyższone stężenie całkowitych kwasów żółciowych. W przypadku ostrzejszego przebiegu choroby pojawiają się również podwyższone wartości GGTP. Cholestaza nie wpływa na zagrożenie życia matki, może być jednak przyczyną wcześniejszego porodu. W przypadku tej choroby wątroby leczenie ma na celu zmniejszenie świądu skóry i biochemicznych objawów tej choroby. Badania wykazują, że bardzo dobre wyniki daje tu równoczesne podawanie hepaprotekcyjnego preparatu z nasion soi łącznie z kwasem ursodezoksycholowym.
Jak zregenerować wątrobę?
Dieta wątrobowa
Przy chorobach wątroby zaleca się zwykle dietę niskokaloryczną, obfitującą w antyoksydanty np. witaminę A, E, C, jak również bogatą w nienasycone kwasy tłuszczowe. Źródłem zdrowych tłuszczy powinny być tu wszelkiego rodzaju oleje roślinne np. olej lniany, olej z awokado, czy oliwa z oliwek. Istotne, by były spożywane na zimno.
Dieta wątrobowa powinna być uboga w cukry typu glukoza, czy fruktoza, gdyż- jak wykazały badania przeprowadzone na zwierzętach, zwiększona ilość fruktozy w pożywieniu powoduje akumulację lipidów, powiększenie wątroby, jak również zwiększenie poziomu endotoksyn w krążeniu wrotnym.
Badania, w których brały udział myszy, wykazały również, że dla prawidłowej pracy wątroby niezbędna jest dieta wątrobowa bogata w cholinę i metioninę. Ich brak powoduje bowiem stłuszczenie wątroby. Metionina jest aminokwasem, który normalizuje przemianę lipidów. Cholina zaś jest niezbędna do transportu tłuszczu z wątroby i zapobiega jej gromadzeniu się w tym narządzie. Wnioski nasuwają się same: aby wątroba funkcjonowała prawidłowo, potrzebuje choliny zawartej np. w żółtku jajka, czy wątróbce oraz ryb i mięsa, które są źródłem metioniny. Cholina i metionina wspomagają metabolizm fosfolipidów, dlatego warto je jeść w trakcie suplementacji fosfolipidami.
Suplementy
Oprócz diety wątrobowej, do zregenerowania wątroby niezbędna jest również odpowiednia suplementacja. W przypadku hipercholesterolemii warto sięgać po preparaty zawierające tokotrienole. Hamują one reduktazę HMG-CoA, dzięki czemu obniżają poziom cholesterolu w osoczu.
Aby poprawić pracę całej wątroby, dobrze zażywać również ostropest, który jest źródłem sylimaryny. Sylimaryna ochrania wątrobę przed czynnikami toksycznymi, a jednocześnie przyspiesza proces jej regeneracji. Potrafi również hamować proces włóknienia w wątrobie, co jest bardzo istotne w przypadku marskości wątroby.
Przy stłuszczeniu i włóknieniu wątroby niezwykle pomocne są suplementy z zawartością fosfatydydylocholiny. Fosfatydylocholina wchodzi w skład błony komórkowej. Kiedy błona ta zostaje uszkodzona na skutek zetknięcia z toksynami, alkoholem, wówczas wątroba zaczyna gorzej pracować. By odwrócić ten proces i uzupełnić ubytki w błonie hepatocytów, potrzebna jest fosfatydylocholina, którą znajdziemy w suplementach zawierających np. nasiona soi.
Zła praca wątroby idzie zwykle w parze z insulinoopornością. Tu pomocna może być berberyna. Spożywając ją jednocześnie z cynamonem, możemy wyregulować swoją gospodarkę cukrową, a to wpłynie dodatnio na funkcjonowanie nie tylko wątroby, ale i całego organizmu.
Aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna jest bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na funkcjonowanie wątroby. Jak wynika z badań opublikowanych w „Journal of Hepatology”, osoby które regularnie ćwiczą, mogą liczyć na 20-30 % spadek tłuszczu w wątrobie, nawet bez dużej utraty masy ciała. I bez znaczenia jest tu rodzaj uprawianego sportu. Dodatni wpływ mają zarówno ćwiczenia interwałowe, aerobowe, czy oporowe. Ważna informacja jest jednak taka, że poziom otłuszczenia wątroby wraca po zaprzestaniu ćwiczeń i nie przestrzeganiu odpowiedniej diety.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródło:
- A.Kargulewicz, H. Stankowiak- Kulpa, M. Grzymisławski, Niealkoholowa stłuszczeniowe choroba wątroby- Etiopatogeneza, Epidemiologia, Leczenie, „Nowiny lekarskie” 2010, 79, 5, s. 410-418
- B. Marciniak, Ż. Kimber-Trojnar, B. Leszczyńska-Gorzelak, J. Patro-Małysza, M. Trojnar, J. Oleszczuk, Leczenie choleostazy ciężarnych za pomocą wielonienasyconej fosfatydocholiny i kwasu ursodezoksycholowego, „Ginekologia Polska” 2011, nr 1 (82), s. 26-31
- D. Włodarek, Dietetyka, Warszawa 2005, s. 208-212
- Z. T. Nowak, Zioła na kłopoty z wątrobą i niestrawnością, Szczecinek 2014, s. 28-31
- A. Ptasznik, Rola sylimaryny w zapobieganiu i leczeniu chorób wątroby, „Postępy fitoterapii” 2004, nr 4, s. 189-190
- https://www.nastrazyzdrowia.pl/artykuly-o-zdrowiu/witaminy-i-mineraly/tokotrienole-wlasciwosci
- https://oczymlekarze.pl/raporty/3251-wszystko-o-watrobie/3265-jak-naprawic-watrobe
- https://www.termedia.pl/gastroenterologia/Rola-diety-i-aktywnosci-fizycznej-w-leczeniu-niealkoholowej-stluszczeniowej-choroby-watroby-NAFLD-,26835.html
1 thought on “Chora wątroba – jak szybko ją zregenerować?”
Wątroba potrafi się regenerować trzeba jednak jej pomóc naturalnymi środkami https://www.youtube.com/watch?v=j4JlMGijjJ4