Wśród podstawowych badań laboratoryjnych, wykonywanych w ramach profilaktyki zdrowia lub diagnostyki schorzeń w pierwszej kolejności wymienia się morfologię krwi. Dowiedz się, co to za badanie i jakie schorzenia można wykryć na podstawie nieprawidłowych wyników.
Na czym polega morfologia i jakie parametry są oceniane w czasie badania?
Morfologia krwi to badanie laboratoryjne, w trakcie którego dokonuje się oznaczeń wybranych parametrów krwi. Materiałem do badania jest próbka krwi żylnej pacjenta. Morfologia obejmuje ocenę takich parametrów krwi, jak:
- liczba krwinek czerwonych (RBC), krwinek białych (WBC) i płytek krwi (PLT);
- stężenie hemoglobiny (HGB);
- średnia masa hemoglobiny w krwince (MCH);
- średnia objętość krwinki czerwonej (MCV).
Ponadto morfologia umożliwia też ocenę:
- wartości hematokrytu (HCT);
- średniego stężenia hemoglobiny w krwince (MCHC);
- wskaźnika zróżnicowania wielkości płytek krwi (PDW);
- średniej objętości płytki (MPV);
- hematokrytu płytkowego (PCT);
- wskaźnika płytek dużych (P-LCR).
Kiedy wykonać morfologię krwi – wskazania
Morfologia krwi należy do podstawowych badań profilaktycznych, a jej wykonywanie zaleca się każdemu – niezależnie od płci, wieku czy stanu zdrowia – regularnie raz do roku. Wynika to z faktu, że badanie to pomaga wykryć wiele schorzeń już we wczesnym stadium, kiedy szanse na wyleczenie lub uniknięcie poważnych powikłań są większe.
Morfologia wykorzystywana jest też w diagnostyce różnych chorób. Lekarze często zalecają wykonanie tego badania, aby móc postawić prawidłową diagnozę przyczyn dolegliwości lub monitorować postępy w leczeniu pacjentów.
O czym mogą świadczyć nieprawidłowe wyniki morfologii?
Parametry oznaczane w trakcie morfologii krwi, na które zwraca się szczególną uwagę w czasie interpretacji wyników to liczba poszczególnych krwinek (RBC, WBC, PLT) oraz średnia masa hemoglobiny w krwince (MCH), średnia objętość krwinki czerwonej (MCV) i stężenie hemoglobiny (HGB). Na jakie zaburzenia mogą skierować podejrzenia odchylenia od norm w wynikach tych parametrów?
RBC – liczba krwinek czerwonych
Dla osób dorosłych zakres referencyjny RCB wynosi od 3,7 do 5,1 mln / μl. Podwyższona wartość RBC może wystąpić m.in. w przebiegu chorób oskrzeli i płuc, bezdechu nocnego, czerwienicy prawdziwej czy odwodnienia. Z kolei wynik poniżej normy może wskazywać na niedokrwistość spowodowaną niedoborem żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego.
WBC – liczba krwinek białych
Prawidłowy poziom liczby leukocytów u osób dorosłych wynosi od 3,8 do 10 tys. / μl. W przypadku podwyższonych wyników można podejrzewać np. infekcje bakteryjne i stany zapalne. Podwyższony wskaźnik może występować także w przypadku oparzeń.
Obniżona wartość WBC występuje w przypadku m.in. zakażeń wirusowych, mielofibrozy, zespołów mielodysplastycznych oraz u osób po chemio- i radioterapii.
PLT – liczba płytek krwi
Prawidłowy wynik u osób dorosłych powinien mieścić się w zakresie od 140 do 440 tys. / μl. Wynik powyżej tej normy może wskazywać m.in. na infekcje i stany zapalne oraz niedokrwistość z niedoboru żelaza. Wartości poniżej normy mogą świadczyć o m.in. chorobach hematoonkologicznych lub małopłytkowości immunologicznej.
MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince / MCV – średnia objętość krwinki czerwonej
Prawidłowe wyniki tych parametrów wynoszą:
- dla MCH – od 27 do 31 pg;
- dla MCV – od 80 do 100 fl.
Podwyższone wyniki mogą być spowodowane m.in. niedokrwistością z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego, a także zespołem mielodysplastycznym. Wyniki poniżej normy mogą świadczyć m.in. o niedokrwistości z niedoboru żelaza.
HGB – stężenie hemoglobiny
Norma referencyjna różni się w zależności od płci i wynosi:
- 11,5–16 g/dl dla kobiet;
- 14–16 g/dl dla mężczyzn.
Podwyższone wyniki mogą świadczyć np. o bezdechu nocnym, odwodnieniu, chorobach oskrzeli i płuc, czerwienicy prawdziwej, nikotynizmie. Obniżone stężenie hemoglobiny może wskazywać m.in. na choroby hematoonkologiczne, a także niedobór żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12.
Gdzie wykonać morfologię krwi?
Morfologia jest łatwo dostępnym badaniem. Jeśli chcesz wykonać je w ramach profilaktyki zdrowia lub lekarz zalecił Ci wykonanie morfologii w celach diagnostycznych, możesz skorzystać z usług ALAB laboratoria. Zakupić badanie i odebrać wyniki możesz przez internet, bez wychodzenia z domu. Materiał do badania oddasz w jednym z ponad 600 Punktów Pobrań w Polsce.
